وظایف حراست:

وظیفه اصلی حراست، مواظبت از سلامت سازمان است، چرا که هر سازمانی جهت نیل به اهداف خود به سلامت درونی و بیرونی نیاز دارد. از آنجا که سلامت هر سازمان همواره در معرض آلودگی ها و تهدیدهای درونی و نفوذی است،برای حفظ سلامت و پیشگیری از آلودگی ها نیازمند سیستمی هستیم که با دقت زیاد اولا از نفوذ آفت ها به داخل سیستم جلوگیری کند و ثانیا با تشخیص و شناخت آفت های درونی، زمینه های علاج به موقع و سلامت سازمان را فراهم سازد.

بنابراین حضور حراست در عرصه فرآیندهای سازمانی، همواره درجهت دستیابی به دوهدف عمده زیر است:

• هدف کلان و راهبری: حفظ و ارتقای توان حفاظتی  و امنیتی سازمان به منظور پیش برد اهداف سازمان
• اهداف عملیاتی : همراهی و مساعدت مدیران با رایه مشورت های موثر و اطلاع رسانی به موقع،  اعمال نظارت ها و انجام اقدام های موثر جهت حفاظت همه جانبه از ایمنی و سلامت منابع سازمان

وظایف مدیریت حراست برای رسیدن به اهداف

• اطلاع رسانی به موقع از وضعیت سیستم به مراجع ذیصلاح
• حفاظت از اماکن، تاسیسات و تجهیزات
• حفاظت از اسناد
• حفاظت از کارکنان
• انجام ماموریت های محوله

 نقش حراست در پیشگیری از وقوع تخلف ها:

• نقش هشدار دهنده یا پیشگیری کننده
• نقش اصلاح کننده یا درمان کننده
• نقش جداکننده از سیستم

این وظیفه خطیر حراست از جهاتی شبیه  نهادهای بهداشتی درمانی است، چنانچه این نهاد در ابتدا سعی بر آن دارد که ابتدا از هر آلودگی و بیماری پیشگیری نماید و در مرحله بعد اگر احتمالا کسی آلوده شد، او را درمان نماید و درنهایت اگر دو روش قبلی موثر واقع نشد، او را همچون یک عضو مرده و فاسد شده بدن ، ازسیستم جدا کرده و دور بیاندازد. حراست درهرسازمان با پیش بینی نوع تخلف ها و جرایمی که ممکن است در آن سازمان به وقوع بپیوندد، سعی می کند به انحای مختلف، چشم و گوش کارکنان آن سازمان را به روی دام ها و کمین های سرراه گشوده  و آنها را هوشیار و آگاه سازد. با این کارها اولا جلوی خسارت های احتمالی که مسلما هزینه های سنگینی برای سیستم در بر خواهد داشت ، گرفته می شود و ثانیا به این وسیله جلوی انتشار تخلف ها و انحراف ها در بین کارکنان گرفته می شود.

جلوگیری از بروز انواع فساد اداری

مفهوم کلی فساد اداری از دیدگاه سازمان مدیریت و برنامه ریزی عبارت است از اقدام های ماموران دولتی با هدف انتفاع و بهره برداری برای خود و یا اشخاص دیگر و یا در قبال دریافت مال خود و یا اشخاص دیگر که از راه های زیر انجام می پذیرد:

• نقص قوانین و مقررات اداری
• تغییر و تفسیر قوانین و مقررات و ضوابط  اداری
• تغییر در قوانین و مقررات اداری
• خودداری، کندکاری یا کوتاهی در انجام وظایف قانونی در قبال ارباب رجوع
• تسهیل و یا تسریع غیرعادی در انجام کار برای اشخاص معین در مقایسه با دیگران

انواع فساد:

• فساد خرد و کلان : فساد کلان، فسادی است که توسط مقام های مافوق اداری به صورت باندی و با ارقام قابل توجه صورت گرفته و بیشتر جنبه فساد  سیاسی یا حاکمیتی دارد. فساد خرد، فسادی است که توسط کارکنان جز صورت می گیرد.
• فساد سازمان یافته و فساد فردی: در فساد سازمان یافته وجه ( رشوه ) مورد نیاز و دریافت کننده در سیستم اداری مشخص است و پرداخت وجه ، انجام کار را تضمین م کند. در فساد فردی پایه به چند مامور دولتی مبالغی پرداخت شود و ضمانتی هم برای اجرای قطعی خواسته رشوه دهنده نیست.

فساد قاعده مند و فساد غالب:

• فساد قاعده مند: فسادی است که احتمال کشف و مجازات در آن کاهش و انگیزه های فساد افزایش می یابد.
• فساد قالب: فسادی است که سراسر دستگاه های دولتی را فراگرفته باشد.
•  

ریشه یابی برخی عوامل سازمانی در ترویج فساد:

• عدم وجود شفافیت و پاسخگویی در فعالیت های نظام اداری: هرچه در یک سیستم باز، عدم شفافیت و پاسخگویی نسبت به ارباب رجوع و کل مجموعه و خصوصا به سیستم های نظارتی بیشتر باشد به همان تناسب فساد اداری افزایش خواهد یافت وبالعکس هرچه ضریب پاسخگویی دریک سیستم بیشتر باشد فساد اداری کمتری در آن سازمان جریان خواهد یافت و باعکس هرچه ضریب پاسخگویی در یک سیستم بیشتر باشد فساد اداری کمتری در آن سازمان جریان خواهد داشت. البته باید توجه داشت که این مهم  درسطوح عالی سازمان از اهمیت بیشتری برخوردار می باشد و هرچه مدیران عالی بیشتر به این موضوع متعهد و ملتزم  باشند سطوح میانی و اجرایی نسبت به سازمان و ارباب رجوع و حتی مافوق های خود پاسخگوتر خواهند بود.
• اعطای اختیارات بیش از حد به مدیران : در بعضی از سیستم ها دیده می شود که مدیری هم مسئول اجرایی امورات در سیستم بوده و هم وظیفه نظارت و بازرسی را برعهده دارد  و این مساله سبب فقدان شفافیت و عدم پاسخگویی صحیح در آن سازمان شده است.
• عدم ثبات در مدیریت: وقتی که مدیر جایگاه خود را متزلزل دید این مساله سبب کاهش انگیزه وی نسبت به امور محوله به وی خواهد شد. کاهش انگیزه کاری سبب به وجود آمدن فساد اداری خواهد شد.
• عدم وجود امنیت شغلی برای کرکنان
• نارسایی، پیچیدگی، تنافض و ابهام در قوانین و مقررات اداری
• عدم وجود نظام شایسته سالاری در عزل ونصب ها: یکی از مهم ترین عوامل بروز فساد اداری از لحاظ رفتار سازمانی، نبود فضای شایسته سالاری در منصب های سازمانی است.
• ناکارآمدی وضعف نظام اداری
• بی کفایتی حرفه ای کارکنان
• باند بازی
• عدم وجود نظام های صحیح انگیزشی و تشویق و تنبیه در اداره ها
• ضعف دانش و تخصص مدیران

پیشنهادهای مدیریت حراست در جهت کاهش بروز عوامل سازمانی ترویج فساد در سیستم:

• شفاف سازی قوانین
• استقرار نظام های سنجش عملکرد کارکنان
• شایسته سالاری در عزل و نصب ها
• مشارکت دادن کارکنان در اداره امور
• ملزم ساختن واحدها به پاسخ گویی

برخی عوامل فرهنگی و اجتماعی فساد اداری:

• ضعف وجدان کاری و انضباط اجتماعی
• رواج مادی گرایی
• قوی بودن پیوندهای فامیلی و قبیله ای
• سطح پایین اخلاقیات در جامعه
• فقدان فرهنگ پاسخ گویی
• نقص مجموعه نظارت های حسابرسی و اطلاعات نامربوط

راهکارهای پیشنهادی مدیریت حراست برای پیشگیری از عوامل فساد فرهنگی،اجتماعی:

• ترویج فرهنگ اسلامی
• ترویج فرهنگ وظیفه شناسی و وجدان کاری
• اگاه ساختن مردم به قوانین ومقررات و حقوق شهروندی

افزایش سطح اطلاع رسانی به مردم و ارتقای پاسخ گویی دستگاه های اجرایی